ท่ามกลางกระแสความนิยมฟุตบอลหญิงที่พุ่งสูงขึ้นทั่วโลก Play the Game กลับพบสัญญาณอันตราย เมื่อมีการแข่งขันถึง 230 นัดถูกนำไปเปิดรับแทงพนันในช่วงสุดสัปดาห์เดียว พร้อมพบการเดิมพันที่น่าสงสัยว่าอาจเกี่ยวข้องกับ ‘ขบวนการล็อคผลการแข่งขัน’ ใน 38 นัด รวมถึงการแข่งขันระดับเยาวชนและลีกล่าง สะท้อนภัยคุกคามที่กำลังแทรกซึมเข้าสู่วงการ
- ขณะที่วงการฟุตบอลหญิงทั่วโลกกำลังเฟื่องฟู Play the Game กลับพบว่ามีการแข่งขันถึง 230 นัดถูกนำไปเปิดพนันบนเว็บไซต์ผิดกฎหมายในช่วงสุดสัปดาห์เดียว
- ที่น่าตกใจยิ่งกว่าคือพบการเดิมพันที่น่าสงสัยในการแข่งขัน 38 นัดทั่วโลก ส่อเค้าว่ามีขบวนการล็อคผลการแข่งขันกีฬาแฝงตัวอยู่ในวงการ ขณะที่การตรวจสอบและป้องกันยังทำได้จำกัด
- สถานการณ์นี้ทวีความรุนแรงขึ้นเมื่อพบว่าแม้แต่การแข่งขันระดับเยาวชน U17 และลีกระดับล่างที่นักกีฬาแทบไม่ได้ค่าตอบแทน ก็ถูกนำไปเปิดพนันด้วยเช่นกัน สะท้อนให้เห็นถึงความเสี่ยงที่กำลังคุกคามอนาคตของกีฬาชนิดนี้
ท่ามกลางกระแสความนิยมฟุตบอลหญิงที่พุ่งสูงขึ้นทั่วโลก กลับพบปัญหาใหม่ที่น่ากังวล เมื่อ Play the Game เปิดเผยว่า ในช่วงสุดสัปดาห์เพียงช่วงเดียว มีการนำผลการแข่งขันฟุตบอลหญิงไปเปิดพนันบนเว็บไซต์ผิดกฎหมายมากถึง 230 นัด สะท้อนถึงความเสี่ยงด้านมาตรฐานและความน่าเชื่อถือในวงการกีฬาที่กำลังเติบโต
ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา วงการฟุตบอลหญิงเติบโตขึ้นอย่างก้าวกระโดดและได้รับความนิยมสูงขึ้นมาก แต่พร้อมกันนั้นก็เกิดปัญหาตามมา เมื่อมีกลุ่มคนพยายามแสวงหาประโยชน์จากกีฬาชนิดนี้มากขึ้นเรื่อยๆ ทั้งจากกลุ่มที่พยายามล็อคผลการแข่งขัน บริษัทที่แสวงหากำไรจากข้อมูลการแข่งขัน และเจ้ามือพนันที่เปิดรับแทงอย่างผิดกฎหมาย ซึ่งถือเป็นปัญหาที่ร้ายแรงที่สุดเท่าที่เคยเกิดขึ้นในวงการ
เว็บไซต์ Play the Game โดยสถาบันศึกษากีฬาแห่งเดนมาร์ก (Idan) ซึ่งมีจุดมุ่งหมายเพื่อยกระดับมาตรฐานจริยธรรม ส่งเสริมประชาธิปไตย ความโปร่งใส และเสรีภาพการแสดงออก ในวงการกีฬาโลก ได้เปิดเผยตัวเลขที่น่าตกใจ เมื่อพบการเดิมพันที่ผิดปกติในการแข่งขันฟุตบอลหญิงถึง 38 นัดทั่วโลก ในช่วง 11 เดือนแรกของปี 2024 จำนวนที่เพิ่มสูงขึ้นมากนี้ส่อเค้าว่าอาจมีขบวนการทุจริตแฝงตัวอยู่ในวงการ
งานวิจัยพบการเดิมพันที่น่าสงสัยในการแข่งขันหลายระดับ ตั้งแต่นัดกระชับมิตร แมตช์สำรอง ไปจนถึงการแข่งขันระดับ U18 ในคาซัคสถาน และการแข่งขันระดับทวีปอย่าง UEFA Champions League
บราซิล ซึ่งกำลังอยู่ในขั้นตอนการทำให้การพนันถูกกฎหมาย เป็นประเทศที่พบเกมที่น่าสงสัยมากที่สุด ตามด้วยปารากวัย ประเทศในอเมริกาใต้อีกประเทศหนึ่ง ซึ่งมีการจับกุมผู้เกี่ยวข้องกับการล็อคผลการแข่งขันในปลายเดือน ต.ค. 2024 รวมถึงนักฟุตบอลหญิง 3 คน
รายงานล่าสุดชื่อ "Game Over"จากสำนักงานว่าด้วยยาเสพติดและอาชญากรรมแห่งสหประชาชาติ (UNODC) ได้เตือนถึง "ความนิยมที่เพิ่มขึ้นของกีฬาผู้หญิง โดยเฉพาะฟุตบอล ซึ่งกำลังดึงดูดความสนใจจากกลุ่มองค์กรอาชญากรรม" และเหตุการณ์ในปารากวัยเป็นเพียงหนึ่งในการจับกุมล่าสุดที่เกิดขึ้นทั่วโลก
ในเดือน ต.ค. 2023 การแข่งขัน 2 นัดในยูกันดา - ระหว่าง Rines กับ Kawempe Muslim Ladies และ Gafford Ladies กับ She Maroons - เป็น 1 ใน 7 เกมที่ถูกกลุ่มล็อคผลการแข่งขันจากแอฟริกาใต้เล็งเป้า ซึ่งนำไปสู่การจับกุมครั้งใหญ่ในประเทศแอฟริกาในเดือน มิ.ย. 2024
การแข่งขันในลีกสูงสุดของฟุตบอลหญิงจีนก็อยู่ในรายชื่อที่ถูกพบว่ามีการล็อคผลการแข่งขัน จากการปราบปรามของทางการจีนในเดือน ก.ย. 2024
ปัญหานี้ยังรวมไปถึงการแข่งขันระดับเยาวชนด้วย ในช่วงฤดูร้อนที่ผ่านมา หัวหน้าโค้ชทีมฟุตบอลหญิง U16 Thai Nguyen ของเวียดนาม เหงียน วัน ญัต (Nguyen Van Nhat) ถูกปรับ 200 ดอลลาร์สหรัฐฯ และถูกแบน 1 ปี เนื่องจากขอให้โค้ชทีมหญิงโฮจิมินห์สั่งให้นักกีฬาของเขาเล่นต่ำกว่ามาตรฐานในการแข่งขันชิงแชมป์ประเทศเมื่อวันที่ 21 ก.ค. 2024
ในขณะเดียวกัน UEFA ได้ออกคำสั่งแบนตลอดชีวิตจากกิจกรรมฟุตบอลทั้งหมดแก่ มิฮาอิล เบเจนารี (Mihail Bejenari) ในเดือน เม.ย. 2024 จากความพยายามล้มแมตช์ฟุตบอลหญิง U21 ในมอลโดวา และแบนนักกีฬาคนหนึ่งเป็นเวลา 2 ปี และอีก 3 คน คนละ 1 ปี
การเติบโตของการพนันฟุตบอลหญิง
ปัญหาการล็อคผลการแข่งขันในฟุตบอลหญิงไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่จำนวนเกมที่น่าสงสัยเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ
ย้อนกลับไปในปี 2018 รายงานร่วม จาก Starlizard Integrity Services, Stats Perform และ TXODDS พบรูปแบบการเดิมพันที่น่าสงสัยในฟุตบอลหญิง 6 นัด ในขณะที่ปี 2017 ไม่มีการแจ้งเตือนเลย นอกจากนี้ในปี 2018 สมาคมฟุตบอลเบลเยียมยืนยันว่ามีนักฟุตบอลหญิง U-16 3 คน ถูกชายชาวตุรกีติดต่อและเสนอเงิน 50,000 ดอลลาร์สหรัฐฯ ต่อคนเพื่อล็อคผลการแข่งขัน
นับจากนั้น มูลค่าการเดิมพันในฟุตบอลหญิงก็พุ่งสูงขึ้น ยกตัวอย่างในสวีเดน มูลค่าการเดิมพันในลีกดิวิชั่น 1 Damallsvenskan เพิ่มขึ้นจากประมาณ 7 ล้านโครนาสวีเดน (SEK) ในปี 2019 เป็น 27.7 ล้าน SEK ในปี 2023 ตามข้อมูลจากสมาพันธ์กีฬาสวีเดน (Riksidrottsförbundet)
การเพิ่มขึ้นนี้มาพร้อมกับจำนวนการแข่งขันฟุตบอลหญิงที่เปิดให้เดิมพันทั่วโลก รวมถึงการแข่งขันระดับล่างและสมัครเล่นบนเว็บไซต์พนันผิดกฎหมาย โดยอนุสัญญามาโคลิน (the Macolin Convention) ระบุว่า การพนันผิดกฎหมายคือกิจกรรมการพนันใด ๆ ที่ไม่ได้รับอนุญาตตามกฎหมายในเขตอำนาจศาลที่ผู้บริโภคอาศัยอยู่ ซึ่งเป็นกรณีที่พบในหลายประเทศในเอเชีย
การแข่งขันฟุตบอลหญิง U17 ชิงแชมป์โลกเมื่อเร็ว ๆ นี้มีให้เดิมพันในเว็บไซต์พนันผิดกฎหมายหลายแห่ง เช่นเดียวกับการแข่งขันชิงแชมป์หญิง U17 ในเอเชียและยุโรป
แค่ 2 วันในเดือน พ.ย. 2024 พบฟุตบอลหญิง 230 นัด ถูกนำไปเปิดเดิมพัน
เพื่อแสดงให้เห็นขนาดของปัญหา Play the Game ได้ทำการรวบรวมข้อมูลในช่วงสุดสัปดาห์วันที่ 10-11 พ.ย. 2024 จากเว็บไซต์ของผู้ให้บริการพนันผิดกฎหมายที่มีชื่อเสียงที่สุดรายหนึ่งอย่าง 1xBet
1xBet เป็นบริษัทพนันผิดกฎหมายที่ควบคุมโดยรัสเซียและมีฐานอยู่ในไซปรัส มีข้อตกลงสปอนเซอร์กับสโมสรฟุตบอลใหญ่ ๆ เช่น Barcelona และ Paris Saint Germain แม้ว่าจะถูกขับออกจากสหราชอาณาจักรในปี 2019 เนื่องจากดำเนินการ PornHub casino และในปี 2021 ถูกประกาศล้มละลายในคูราเซาซึ่งเป็นที่ตั้งของใบอนุญาตหลัก เนื่องจากปฏิเสธที่จะจ่ายเงินให้กับลูกค้า
ตามการวิจัยของ Play the Game พบว่ามีการแข่งขันสโมสรฟุตบอลหญิง 230 นัดที่เปิดให้เดิมพันสดในระหว่างการแข่งขันใน 49 ประเทศทั่วโลกในช่วง 2 วันของเดือน พ.ย. 2024
งานวิจัยแสดงให้เห็นว่ายังสามารถเดิมพันการแข่งขันในยูกันดาได้ แม้จะเพิ่งมีปัญหาล็อคผลการแข่งขันในประเทศ - รวมถึงแมตช์ที่มีทีม Kawepe Muslim Ladies ร่วมแข่งขัน
นักฟุตบอลหญิงในยูกันดามักได้รับค่าตอบแทนน้อยมากหรือไม่ได้รับเลย ซึ่งทำให้พวกเธอมีความเสี่ยงที่จะถูกล่อลวงจากกลุ่มล็อคผลการแข่งขัน งานวิจัยยังพบการแข่งขันระดับ U19 หญิงในเม็กซิโก และหลายแมตช์ในประเทศที่นักกีฬาแทบไม่ได้รับค่าตอบแทน เช่น เอธิโอเปียและจอร์แดน
นอกจากนี้ยังมีการเปิดพนันในการแข่งขันที่ไซปรัส ซึ่งนักกีฬาได้รับค่าตอบแทนบ้าง แต่จำนวนสโมสรในลีกลดลงจาก 10 เหลือ 6 ทีม เนื่องจากปัญหาการเงินตั้งแต่ช่วงโควิด-19
มีการเปิดพนันในการแข่งขันที่สโลวาเกียในช่วงสุดสัปดาห์นั้นด้วย และสหพันธ์ฟุตบอลสโลวาเกียได้ยืนยันกับ Play the Game ว่าเป็นการแข่งขันที่มีแต่นักกีฬาสมัครเล่นเท่านั้น
ลีกระดับล่างก็ถูกนำมาเปิดให้เดิมพัน
งานวิจัยยังพบการแข่งขันในระดับต่ำถึงดิวิชั่น 4 และ 5 ในบางประเทศเช่นอังกฤษและสเปน รวมถึงการแข่งขันที่เปิดให้เดิมพันสดบน 1xBet ในลีก National League South West และ North ของอังกฤษซึ่งเป็นลีกระดับที่ 4
ในระดับล่างของฟุตบอลหญิงอังกฤษ ค่าตอบแทนมีความแตกต่างกันมาก ในดิวิชั่น 3 ค่าตอบแทนอยู่ที่ 30 ปอนด์ต่อนัดในบางสโมสร ไปจนถึงเงินเดือนประจำราว 40,000 ปอนด์ในบางสโมสร ส่วนในดิวิชั่น 4 มีเพียงไม่กี่สโมสรที่เชื่อมโยงกับทีมชายที่จ่ายค่าตอบแทนดี แต่หลายสโมสรจ่ายแค่ค่าใช้จ่ายเท่านั้น
นักกีฬาที่ได้ค่าตอบแทนน้อยมักถูกกลุ่มล็อคผลการแข่งขันหลอกใช้ได้ง่าย ด้วยเหตุนี้ สหภาพนักฟุตบอลนานาชาติ FIFPRO จึงเตือนว่าการนำเกมเหล่านี้มาเปิดพนันเป็นภัยคุกคามต่อความบริสุทธิ์ของกีฬา
"มันไร้เหตุผลมากที่เกมบางเกมถูกนำมาเปิดพนัน และมันก็เกิดขึ้นในฟุตบอลหญิงเช่นกัน" รอย เฟอร์เมียร์ (Roy Vermeer) ผู้อำนวยการฝ่ายกฎหมายของ FIFPRO กล่าว
"ถ้าเป็นการแข่งขันที่นักกีฬาไม่ได้รับค่าตอบแทนในระดับที่เหมาะสม ซึ่งพบได้ทั่วไปในฟุตบอลหญิง คุณก็จะพบปัญหาแน่นอน"
การเดิมพันระหว่างการแข่งขัน
งานวิจัยของ Play the Game เกี่ยวกับฟุตบอลหญิงครอบคลุมการเดิมพันสดระหว่างเกม ซึ่งเป็นการเดิมพันเหตุการณ์ต่าง ๆ ในระหว่างการแข่งขัน เป็นที่ยอมรับกันว่าการล็อคผลการแข่งขันที่เกี่ยวข้องกับการพนันส่วนใหญ่เกิดขึ้นระหว่างการแข่งขันและถูกขับเคลื่อนโดยอุตสาหกรรมข้อมูลกีฬา
การถ่ายทอดสดกีฬาส่วนใหญ่มีความล่าช้า ทำให้นักพนันมีโอกาสเอาชนะเจ้ามือด้วยการเดิมพันก่อนที่อัตราต่อรองสดจะถูกอัพเดทหลังจากเกิดเหตุการณ์ เช่น การทำประตูหรือการได้ใบเหลือง
เพื่อป้องกันการโกง ผู้ให้บริการพนันจึงมักเปิดให้เดิมพันสดเฉพาะในแมตช์ที่มีการเก็บข้อมูลสดโดยสเกาท์ที่ทำงานให้บริษัทข้อมูล ซึ่งเข้าไปเก็บข้อมูลในสนามโดยตรง
สโมสรฟุตบอลหญิงหลายแห่งกำลังพยายามพัฒนาจากระดับรากหญ้า และไม่รู้ว่าเกมของพวกเขาถูกนำไปใช้ประโยชน์และเปิดให้เดิมพันสดหรือไม่ เพราะสเกาท์ข้อมูลสามารถเดินเข้าไปซื้อตั๋วเข้าชมเหมือนคนทั่วไปเพื่อหลีกเลี่ยงการถูกจับได้
แม็กกี เมอร์ฟี่ (Maggie Murphy) อดีตซีอีโอของสโมสร Lewes FC ที่ตกชั้นสู่ดิวิชั่น 3 ของพีระมิดฟุตบอลหญิงอังกฤษในฤดูใบไม้ผลินี้กล่าวว่า "มาตรฐานเดียวที่ใช้กับสโมสรนอก 2 ดิวิชั่นบนสุด คือมาตรฐานที่สโมสรกำหนดเอง มีการกำกับดูแลจากสมาคมฟุตบอลน้อยมาก โดยทั่วไปฟุตบอลหญิงเป็นเรื่องรอง ทุกองค์ประกอบต้องพัฒนาเป็นมืออาชีพอย่างรวดเร็วแต่ขาดความรู้ ทุกคนอยู่ในความมืดมน"
สมาคมฟุตบอลของแต่ละชาติมักรู้ว่ามีสเกาท์ข้อมูลเข้าชมเกมระดับล่าง แต่มักไม่แจ้งให้สโมสรทราบ
เหตุผลที่ไม่เตือนสโมสรอาจพบได้ในโมเดลธุรกิจแบบสองด้านของบริษัทข้อมูล ด้านหนึ่ง บริษัทข้อมูลทำหน้าที่เป็นพันธมิตรด้านความซื่อสัตย์ให้กับสมาคมฟุตบอลหลายแห่ง จึงควรเตือนพวกเขาเกี่ยวกับสเกาท์ข้อมูล แต่อีกด้านหนึ่ง บริษัทเดียวกันนี้ก็ขายข้อมูลให้กับผู้ประกอบการพนันทั้งถูกและผิดกฎหมาย
ความขัดแย้งทางผลประโยชน์ครั้งใหญ่นี้ถูกเปิดโปงในการสืบสวนโดยเว็บไซต์ Josimar ของนอร์เวย์ในปี 2022 และแม้ว่าบริษัทข้อมูลหลายแห่งปฏิเสธว่าไม่ได้ขายข้อมูลให้ผู้ประกอบการผิดกฎหมาย แต่การปรากฏตัวของสเกาท์ในการแข่งขันระดับล่างมักไม่ถูกแจ้งให้สโมสรทราบโดยบริษัทเองหรือสมาคมฟุตบอลที่พึ่งพาความช่วยเหลือจากพวกเขาด้วยเช่นกัน
นี่คือวิธีที่ข้อมูลจากกีฬาอย่างฟุตบอลหญิงระดับล่างเข้าสู่ตลาดพนันผิดกฎหมาย ซึ่งไม่รายงานรูปแบบการเดิมพันที่น่าสงสัย
สิทธิ์ผูกขาดการเก็บข้อมูล
การเก็บข้อมูลเพื่อการพนันกลายเป็นธุรกิจมากขึ้น เมื่อวงการกีฬาตระหนักถึงมูลค่าของข้อมูลที่ถูกเก็บและขายจากการแข่งขัน นำไปสู่การเพิ่มขึ้นของข้อตกลงสิทธิ์ผูกขาด
ภายใต้ข้อตกลงเหล่านี้ มีเพียงผู้ถือใบอนุญาตเท่านั้นที่สามารถส่งสเกาท์ไปเก็บข้อมูลแบบเรียลไทม์จากการแข่งขัน ซึ่งเป็นข้อมูลที่เจ้ามือพนันต้องการเพื่อกำหนดอัตราต่อรองที่แม่นยำ บริษัทเหล่านี้พยายามปกป้องสิทธิ์ผูกขาดของตน ยกตัวอย่างเช่น บริษัทข้อมูล IMG ซึ่งมีสัญญาผูกขาดครอบคลุม 44 รายการแข่งขันใน 19 ประเทศยุโรป รวมถึงฟุตบอลหญิง กำลังฟ้องร้องคู่แข่งอย่าง Stats Perform ที่ถูกกล่าวหาว่าส่งสเกาท์ไม่เป็นทางการไปเก็บข้อมูลใน 5 ประเทศ รวมถึงฟุตบอลหญิงในเยอรมนี
บริษัทข้อมูลจัดหาข้อมูลการแข่งขันจำนวนมากในทุกระดับเพื่อขายให้บริษัทพนัน ข้อมูลจากการแข่งขันระดับล่างมักถูกเก็บเพื่อ 'เพิ่มปริมาณ' ในสัญญาซื้อขาย แต่การเพิ่มขึ้นของสัญญาผูกขาดทำให้บริษัทข้อมูลต้องมองหาการแข่งขันที่ยังไม่มีสัญญาผูกมัดมากขึ้น
ด้วยการถ่ายทอดสดฟุตบอลหญิงที่มีมากขึ้นเรื่อย ๆ ซึ่งมักเป็นการถ่ายทอดฟรีเพื่อเพิ่มฐานแฟนบอล ทำให้การแข่งขันเหล่านี้น่าสนใจสำหรับเจ้ามือพนันมากขึ้น - หากมีข้อมูลสดที่จำเป็นจากสนาม
ดังที่ผู้มีประสบการณ์ในอุตสาหกรรมข้อมูลพนันกีฬารายหนึ่งชี้ให้เห็น "มีสัญญาที่ครอบคลุมข้อมูลในฟุตบอลหญิงระดับล่างไม่มากนัก มันเหมือนผลไม้สุกงอมที่พร้อมให้ใครมาเก็บเกี่ยว"
วงการกีฬาผู้หญิงถูกแทรกแซง พบพนันน่าสงสัยทั้งบาสเกตบอล-วอลเลย์บอล
Play the Game เผยงานวิจัยชิ้นใหม่ พบการเดิมพันผิดปกติในกีฬาผู้หญิงหลายประเภทในยุโรปตะวันออก โดยเฉพาะบาสเกตบอลและวอลเลย์บอล รวม 38 นัด สะท้อนว่าปัญหาการล้มกีฬาไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในวงการฟุตบอลหญิงเท่านั้น
ปัญหาการล็อคผลการแข่งขันกีฬาไม่ได้มีแค่ในฟุตบอล แต่มีในกีฬาอื่นด้วย ทว่าบริษัทข้อมูลกีฬากลับเลือกที่จะเงียบ เพราะกลัวสเกาท์ของตนจะถูกไล่ออกจากสนามเหมือนที่เคยเกิดในเยอรมนี เมื่อสโมสรฟุตบอลรู้ว่าข้อมูลถูกนำไปใช้ในทางที่ผิด สถานการณ์เช่นนี้ส่อเค้าว่าความบริสุทธิ์ของกีฬาผู้หญิงกำลังตกอยู่ในอันตราย
ที่มา:
Women's football faces integrity challenges amid betting surge (Play the Game, 12 December 2024)
ร่วมบริจาคเงิน สนับสนุน ประชาไท โอนเงิน กรุงไทย 091-0-10432-8 "มูลนิธิสื่อเพื่อการศึกษาของชุมชน FCEM" หรือ โอนผ่าน PayPal / บัตรเครดิต (รายงานยอดบริจาคสนับสนุน)